Asset Publisher Asset Publisher

Back

Ochrona lasu

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
     

Obszary leśne Nadleśnictwa Tuczno znajdują się w strefie najwyższego zagrożenia przez szkodniki pierwotne i wtórne. Drzewostany (głównie sosnowe – 83%) narażone są na gradacje szkodników liściożernych. W konsekwencji są one bardzo podatne na uszkodzenia ze strony szkodników wtórnych.

Szkody powodowane przez owady

W poprzednich latach lasy Nadleśnictwa nękane były przez brudnicę mniszkę, poprocha cetyniaka, strzygonię choinówkę, boreczniki. Intensywnie w ubiegłym 10- leciu występowały: przypłaszczek graniatek, oba gatunki cetyńców, smolików oraz szeliniak sosnowiec. Odnotowano również występowanie szkodników gatunków liściastych – susówki dębowej, zakolnicy brzozowej i pędzików.

   

                                                 Pułapka feromonowa na brudnicę mniszkę.

W roku 1997 i 1998 w związku z zalesianiem znacznych powierzchni gruntów porolnych wystąpiła konieczność zwalczania imago chrabąszcza majowego (150 ha)

  

                                                               Lusterko brudnicy mniszki

Na jakość upraw znaczący wpływ mają: szeliniak sosnowiec, smoliki. Sporadycznie w uprawach gatunków liściastych notuje się szkody od naliściaków, ogrodnicy niszczylistki i listnika zmiennobarwnego. W celu kontroli występowania szkód od szeliniaka prowadzi się obserwacje na pułapkach (dołkach) kontrolnych. W minionym dziesięcioleciu w pojedynczych przypadkach wystąpiła konieczność chemicznego zwalczania szkodnika.
W latach 1995 – 2004 notowano również występowanie szkodników drzew liściastych: susówki dębowej ,zakolnicy brzozowej, a także pędzików. Zwalczania nie prowadzono ze względu na ograniczone znaczenie gospodarcze szkodników oraz niewielki rozmiar szkód.

Szkody powodowane przez grzyby

Podstawowe znaczenie gospodarcze ma huba korzeniowa. Obok huby pojawiały się również inne patogenny grzybowe, jednak o znacznie mniejszym nasileniu (opieńka miodowa, skrętak sosnowy, rdze, osutki sosnowe).
Podstawową metodą zapobiegania rozprzestrzeniania się infekcji jest zabezpieczenia pniaków preparatem na bazie grzybów konkurencyjnych, które wykonuje się po zabiegach prowadzonych we wszystkich drzewostanach na gruntach porolnych.

                                             System korzeniowy porażony przez hubę sosny.

W bieżącym dziesięcioleciu notowano również wzmożone występowanie zamierania pędów sosny i świerka. Zjawisko występowało przeważanie w przegęszczonych partiach młodników.
Sprawca znacznych szkód, szczególnie w nowych nasadzeniach jest Gramieniella abietina
ze względu na zainfekowanie sadzonek używanych do zalesień i odnowień. Rejestrowane uszkodzenia sadzonek kształtowały się na poziomie 5 – 10%.

Szkody od zwierzyny

Uszkodzenia dotyczą głównie gatunków liściastych wprowadzonych jako domieszki oraz jako drugie piętro. Uprawy sosnowe uszkadzane są w różnym stopniu i w różnych rejonach nadleśnictwa. Największe ich nasilenie ma miejsce na terenie obrębu Tuczno i Trzcinno.
Okresowo znaczne szkody związane ze spałowaniem notuje się w młodnikach sosnowych.

Od roku 1995 notuje się stały spadek powierzchni uszkodzonych upraw, co jest następstwem zwiększonego rozmiaru zadań ochronnych i zmniejszającego się stanu zwierzyny. Od roku 2002 nastąpił ponowny wzrost powierzchni upraw uszkodzonych w stopniu znacznym ( pow. 50%), co jest skutkiem ograniczeń w nakładach na ochronę przed zwierzyną.

Powierzchnia młodników uszkodzonych w stopniu znacznym (pow. 50%) zmniejszyła się w porównaniu z okresem początkowym dziesięciolecia niemal trzykrotnie i tendencja taka utrzymuje się.
Podstawowymi metodami zabezpieczania upraw przed szkodami od zwierzyny jest grodzenie upraw oraz zabezpieczanie mechaniczne i chemiczne upraw i młodników. Aby ograniczyć szkody w młodnikach w ostatnich latach w okresach zimowych wykładano drzewa zgryzowe jako bazę do spałowania dla zwierzyny płowej.

Szkody od gryzoni pojawiały się najczęściej w domieszkach liściastych oraz kilkuletnich uprawach gatunków liściastych wprowadzanych po osłoną drzewostanów.

Szkody od czynników abiotycznych.

  • Późne przymrozki - powodowały znaczne szkody w uprawach dębowych, bukowych, świerkowych i modrzewiowych, na plantacji nasiennej dębu bezszypułkowego oraz na szkółce we wschodach lipy i dęba.
  • Susza – długotrwałe okresy bez opadów w okresie wiosenny i letnim zanotowano w roku 1999, 2000, 2003r.
  • Opady śniegu – obfite opady śniegu spowodowały uszkodzenia w młodszych drzewostanach.
  • Silne wiatry - zdarzają się w okresie jesiennym, sporadycznie latem. Jedno z takich zdarzeń miało miejsce w sierpniu 1997. W obrębie Strzaliny leśnictwie Miłogoszcz wskutek trąby powietrznej zniszczony został drzewostan na powierzchni 12,59 ha.